In dit onderzoek bekijken we het effect van de melkprijs op de melkproductie en de voerwinst. Daarnaast bespreken we enkele aandachtspunten in het huidige klimaat van relatief lagere melkprijzen. De studie is gebaseerd op meer dan 70 Nederlandse melkveehouders die Farmdesk frequent gebruiken. Vlaamse melkveehouders zijn niet meegenomen in dit onderzoek omdat we hiervoor geen automatische datakoppeling van de melkprijs hebben, maar gelijkaardige trends zijn te verwachten.
Vanaf de start van 2022 noteerden we in Nederland sterk stijgende melkprijzen tot een piek van bijna 65,00 €/100 kg melk (bij reële gehaltes) in het late najaar. Helaas volgde vanaf nieuwjaar een sterke daling waarbij we in de zomer zelfs terug onder de 45,00 €/100 kg melk doken.
Net als de melkprijs, toont de voerkost per koe dezelfde globale trend. Echter, waar de melkprijs zakte tot onder het niveau van begin 2022, zien we dat de voerkost minder hard gedaald is. De voerkosten zijn met andere woorden in verhouding minder gezakt dan de melkprijs.
Relatie melkprijs en melkproductie
Als we kijken naar de melkproducties, zien we geen uitgesproken verschil in melkproductie over de periode januari 2022 tot de zomer van 2023.
In de vet- en eiwitgehaltes observeren we wel een duidelijke trendlijn, maar dit is het typische seizoenseffect van stijgende gehaltes in de wintermaanden en dalende in de zomermaanden.
Relatie melkprijs en voerwinst
De voerwinst per koe volgde vrij sterk de melkprijsevolutie, wat ook logisch is. Opvallend is dat de huidige effectieve voerwinst per koe rond de 7,00 €/koe/dag zit, terwijl deze op zijn piek 13,00 €/koe/dag was. Moest dit verschil zich een gans jaar voordoen, zou dit op een bedrijf van 100 melkgevende koeien maar liefst 219.000,00 € minder voerwinst opleveren.
Hoe omgaan met relatief hoge kosten?
Zouden melkveehouders met minder zuinigheid meer voerwinst kunnen halen als ze meer aandacht vestigen op de kwaliteit van het krachtvoer? Of zit de uitdaging in meer focus op een zo hoog mogelijke voerkwaliteit van eigen land, zeker in tijden van duur (kracht)voer?
Ik hoor nu velen van jullie denken dat het weer hierin een belangrijke factor is en dit in 2022 niet meezat. Dat klopt, maar we zien bijvoorbeeld dat boeren die snel (na half augustus) mais durfden oogsten, minder problemen hadden met de verteerbaarheid van hun snijmais. Zij die vlot bieten konden voeren naast de stugge mais, konden zo ook corrigerend werken met eigen voer.
In onderstaande figuur wordt de ruwvoermelk (inclusief bijvoorbeeld bieten of CCM) uitgezet ten opzichte van de voerwinst. Melkveehouders die veel ruwvoermelk produceren, halen een significant hogere voerwinst.
"Wees beducht voor misplaatste zuinigheid in tijden van melkprijskrapte en focus steeds op hoogkwalitatief ruwvoer. Maak de evenwichtsoefening inzake eiwit/energie niet alleen bij de rantsoenberekeningen maar ook bij de opmaak van het teeltplan, en stuur onderweg bij met oogsttijdstippen en oogst- en bewaarmethodes daar waar mogelijk."
Wim Govaerts
Cover foto door Teo Do Rio on Unsplash