Farmdesk logo
Deel dit artikel op LinkedIn

Managen van voerwinst aan de hand van kengetallen

Jolmer De Vries

Hierbij een schrijven over voerwinst en andere kengetallen, mogelijk denkt u dat wordt een saai schrijven, want kengetallen zijn vaak niet de grootste hobby van ons.

"Toch valt er op een groot aantal melkveebedrijven geld te verdienen door een korte periode van de week ons terug te trekken in ons kantoor om de balans van ons werk en de resultaten van de melkkoeien te bepalen."

Ook is het zinvol om mogelijk met uw partner, uw medewerkers, adviseurs, of natuurlijk alleen te bepalen wat uw bedrijfsdoelen zijn voor de komende periode en uw bedrijfsvoering daarop in te richten.

Voerwinst

De huidige melkprijzen zijn de hoogste ooit. Dit is voor ons als melkveehouders een enorme stimulans en geeft de ruimte om mogelijk de voerwinst te verhogen. De voerwinst is vergelijkbaar met het voersaldo en bereken je door de voerkosten van de melkopbrengsten te halen. Het mooie van dit kengetal is dat het aan twee kanten te sturen is:

Verhogen melkopbrengst

Je kunt allereerst de melkopbrengst verhogen door verhoging van kg melk en de gehaltes melkvet en melkeiwit. De hoeveelheid melk kan je verhogen door de kwaliteit van het ruwvoer zo goed mogelijk te krijgen en verliezen van ruwvoer door broei of verkeerde inzet te voorkomen. Andere mogelijkheden zijn 3 maal daags melken of het kiezen van een andere voerstrategie.

Ook kan je door te streven naar een goede diergezondheid en het juist uitbalanceren van de melkveerantsoenen kan je naast de hoeveelheid melk ook het percentage melkvet en het percentage melkeiwit beïnvloeden. Zowel de kilogrammen melk als de percentages vet en eiwit in de melk zijn van invloed op de berekening van de meetmelkproductie, met het kengetal productie meetmelk kan je verschillende bedrijven met elkaar vergelijken.

Verlagen voerkosten

Voerwinst sturen kan ook door de voerkosten te verlagen. Dit kan je doen door slim te kiezen wat voor ruwvoeders je op je bedrijf teelt en te kijken of je bepaalde bewerkingskosten van het ruwvoer kunt verlagen. Aangezien je de pens van de koe beperkt kunt vullen is de concentratie van de voederwaarde van groot belang, om het dier gezond te houden is het aanbieden van voldoende structuur onontkoombaar om de koe aan het herkauwen te houden.

Voor het verlagen van de aanvullingen op het ruwvoer zijn er meerdere mogelijkheden. Allereerst is het van belang dat je kiest voor de juiste aanvullingen, wees daarbij kritisch in geperste en gemengde producten wat de aard van de grondstoffen is en overleg met uw veevoederadviseur wat de voor- en nadelen zijn van de grondstoffen die in uw aangekochte producten zit. Ook kan het zo zijn dat producten die meerdere behandelingen hebben doorstaan door hun bewerkingen duurder zijn om te produceren.

Belangrijke aanwijzingen voor de juiste inzet van aanvullingen zijn de verdeling van de BSK over de verschillende productiegroepen op het snelzicht van uw melkcontrole, bij een persistente melkveestapel loopt deze gedurende de lactatie ligt op. Zijn er echter grote schommelingen in de BSK, dan is er mogelijk ruimte voor verbetering. Daarnaast is de verdeling van het ureum en het eiwitverloop over de lactatiedagen een belangrijke indicatie voor het juist inzetten van eiwitcomponenten.

De prijs van het aanvullende voer is daarnaast een belangrijk aandachtspunt. Kijk bij de bepaling van de prijs niet alleen naar de nutritionele waardes (als bijvoorbeeld VEM zetmeel en eiwit), maar ook naar de waardes van de grondstoffen die in het mengvoer aanwezig zijn. Ga hierbij niet over een nacht ijs, maar realiseer bijvoorbeeld ook dat adviseringskosten van uw voerspecialist in een groot aantal gevallen meegerekend zijn. Om deze reden is het interessant zijn om de marktprijzen van grondstoffen te volgen. Door het herkennen en het volgen van de marktprijzen krijg je grondstoffeninzicht.

Ook is de hoeveelheid aanvullende voeders van invloed op de kostprijs van uw voer.

"Levert elke kilogram krachtvoer die u inzet voldoende op om zichzelf terug te verdienen?"

Zelf je bedrijf managen

Om goed te kunnen managen op de voerwinst is het van belang dat je inzage hebt in zowel de voerkosten als de melkopbrengsten. De voerkosten zijn niet altijd makkelijk te berekenen omdat bijvoorbeeld ruwvoerkosten afhankelijk zijn van meerdere factoren zoals bemestingskosten, oogstkosten en de pacht of rentekosten van het land. Om bedrijfseconomisch een juist beeld te krijgen is het raadzaam te rekenen met een geschatte pachtwaarde in de kostprijs van de ruwvoeders (je creëert op deze manier ook de  mogelijkheid om je bedrijf te vergelijken met een ander bedrijf).

Naast het voeren van de op het bedrijf geteelde voeders is het van belang om de kosten van aangekocht voer goed inzichtelijk te hebben, het gaat dan om kosten van aangekochte krachtvoeders, enkelvoudige grondstoffen en vochtige bijproducten en additieven. (additieven zijn onder andere aanvullingen als mineralenmengsels, krijt, bufferende producten etc.)

Wanneer je bedrijfsdoelen wilt realiseren kan het zijn dat je gevoelsmatig je zelf tegenwerkt, zo kan het een bewuste keuze zijn om meer melken per koe te produceren met hogere voerkosten, maar ook een hogere voerwinst. , maar ook keuze in lagere voerkosten met een lagere melkproductie. Goed om te weten waar je staat door je kostprijs na elke tankmelkleverantie inzichtelijk te hebben.

Kengetallen als voerefficiëntie en eiwitefficiëntie zijn ervoor om op een snelle manier inzichtelijk te krijgen wat veranderingen in je management op het bedrijf doen. Wanneer je met regelmaat deze getallen berekend en deze in een grafiek wegzet, zie je vrij snel wat de consequenties zijn van een wijziging in het rantsoen. In combinatie met de voerkosten per kg melk en je voerverbruik en het inzichtelijk hebben van je voederrantsoen krijg je makkelijk inzicht en ben je een volwaardig sparringpartner voor je voeradviseur.

Farmdesk

Mocht u hulp nodig hebben bij het inzichtelijk krijgen van de verschillende kengetallen op uw bedrijf dan kunt u gebruik maken van Farmdesk. Farmdesk is een online managementprogramma die uw teeltplanning en rantsoenering in kaart brengt. Ook bepaalt het programma na elke melktankleverantie de actuele kengetallen en zet deze overzichtelijk in grafieken weg. U kunt vrijblijvend een demo over het programma opvragen.

Over de auteurs

  • Jolmer De Vries

    Jolmer de Vries werkt bij KWS als specialist Seed2FEED. Door middel van een nauwkeurige analyse adviseert hij melkveehouders op een praktische manier. Bij het adviseren probeert hij, door goed te luisteren, de motivatie en het doel van de melkveehouder(s) te achterhalen, wat hem helpt bij het bepalen van het juiste advies. Ook ondersteunt hij, zowel nationaal als internationaal, zijn collega’s op voedertechnisch gebied en houdt hij zich bezig met wet en regelgeving.