In dit artikel nemen we je mee in een stappenplan dat zal helpen om zelf verbeteringen aan te brengen op vlak van voerwinst. Elke melkveehouder streeft naar een hoog rendement uit zijn huidige bedrijfsvoering. Werken aan een hogere voerwinst is daarbij een belangrijk item om dit rendement te verhogen.
Ongeveer een derde van de melkopbrengsten van een melkveebedrijf gaat op aan voerkosten, waarbij er een enorme variatie is tussen de 25% best presterende bedrijven en de 25% minder presterende bedrijven. Dit zal waarschijnlijk niet nieuw zijn, maar het wijst wel op de essentie van het optimaliseren van je voerwinst.
Als je praat over optimalisatie van je voerwinst dan is het op papier niet zo moeilijk. Je probeert je melkopbrengsten te vergroten en je voerkosten te verlagen. Dit resulteert in een hogere voerwinst. Het is echter in de praktijk niet zo makkelijk zoals dit op papier klinkt.
Optimaliseren kun je leren
Wil je aan de slag met het optimaliseren van je voerkosten, dan kun je dat in veel opzichten makkelijk zelf. Je moet jezelf kritische vragen durven stellen en daarop eerlijk antwoorden. Je kunt je bedrijfsvoering door het jaar heen zo goed mogelijk laten lijken naar de buitenwereld, maar de boekhouding liegt niet. Optimaliseren kan bijvoorbeeld door het werken met een stappenplan. Dit artikel helpt je daarbij.
Stap 1: Inventariseer waar je nu staat
Breng in kaart waar je nu staat: bereken wat je huidige voerwinst is. Bereken deze voerwinst niet over een enkele dag, want dit zal je geen realistisch beeld geven van je bedrijfsvoering. Meet bijvoorbeeld over de periode van een maand hoeveel kosten je maakt en hoeveel liter daarvoor terug is gekomen. Hiermee kan je een ijkpunt creëren waarop je kan gaan optimaliseren.
In Farmdesk krijg je erg makkelijk een beeld van deze kengetallen in de economie module, zie de grafieken hieronder. Je krijgt namelijk inzicht in je voerkosten en je voerwinst. Een samenspel van kosten en opbrengsten. Als je inzicht hebt in de huidige resultaten, kan je ook gaan nadenken over welk doel je jezelf gaat stellen en daar vervolgens een plan bij maken om het beter te doen.
Stap 2: Stel heldere en SMART geformuleerde doelen
Zorg ervoor dat je doelen SMART formuleert. SMART staat voor: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden. Doel van SMART is dat je concreet bent. Woorden als “meer en minder” zijn daarbij uit den boze. Je dient concreet en specifiek te zijn om doelen te kunnen stellen.
Een doel formuleren als “meer melkopbrengst” of “een iets hogere voerwinst” is niet SMART. Wat wel SMART is, is bijvoorbeeld: “ik wil binnen 6 maanden een extra voerwinst realiseren van 50 cent per 100 liter meetmelk”. Dit is namelijk vrij specifiek en voldoet aan alle criteria van SMART.
Stap 3: Maak een plan dat meetbaar is
Een doel kunnen formuleren? Dan is het tijd om een goed plan uit te werken om dit doel te bereiken. Door vooraf kennis te verzamelen zal je makkelijker een plan kunnen opstellen. Nodig eens een collega melkveehouder uit om te sparren over welke oplossingen er zijn, of ga eens met een adviseur om tafel om je mogelijkheden te bespreken. Feit blijft dat jouw doel voorop staat en jouw focus daar op gericht moet zijn. Je mag best eens meerdere adviseurs mee laten kijken in de keuken van jou en je voervoorlichter. Je wordt daar namelijk alleen maar slimmer van. Zoveel meningen en zoveel oplossingen die je zult horen.
Ieder heeft zijn eigen visie, maar brengt ook oplossingsrichtingen om het doel van 50 cent per 100 liter te realiseren. Aan jou de taak om goed te filteren welke oplossing kan werken. Formuleer na de gesprekken met collega’s of adviseurs duidelijk welke actiepunten jij gaat uitvoeren. Op deze manier kun je monitoren welke acties je gaat uitvoeren en bekijken of deze effectief zijn.
In Farmdesk kun je zelf ook je eigen prognose maken met verwachte kilogrammen melk en bijhorende voerkosten. Zo vergaar je inzicht in wat jouw rantsoen waard is. Vergeet ook zeker niet te kijken naar andere management factoren zoals huisvesting, kwaliteit van voer, klimaat en andere omstandigheden.
Stap 4: Zorg voor evaluatiemomenten
Nadat je actie hebt ondernomen op je bedrijf is het tijd voor evaluatie. Je gaat de balans opmaken. Dit kan tussentijds (belangrijk want je wil weten hoe ver je staat), maar doe dit zeker aan het eind van je gestelde deadline. In ons verhaal dus na 6 maanden. Jij hebt immers een doel gezet om je voerwinst in 6 maanden met 50 cent te verhogen. Nu nog de balans opmaken. Vragen die je jezelf hierbij moet stellen zijn:
- Heb je het doel bereikt?
- Indien een tussentijdse evaluatie: Waar sta je op weg naar je doel?
- Welke acties maakten het verschil?
- Welke acties hadden een ander effect?
- Wat werkte niet?
- Wat worden de volgende stappen?
Stap 5: Maak nieuwe plannen om constant te verbeteren
Met verbeteren ben je nooit klaar. Je kan iedere dag streven om het beste uit jezelf en uit je bedrijf te halen. Ben je door je eerste plan heen, maak dan een nieuw plan om nog scherper te gaan sturen op jouw voerwinst. Misschien heb je wel een heel ander thema dat je wil optimaliseren, zoals teelt of management thema’s in de stal. Als je concreet werkt zul je zien dat je vooruitgang boekt. Maak resultaten niet mooier dan ze zijn maar maak ze beter!
